АҚШ президенті Дональд Трамптың Украинаға қатысты мәлімдемесінен кейін әлемдік нарықта мұнай бағасы күрт өсті. 29 шілде күні Brent маркалы мұнай бағасы барреліне 72 доллардан асып, Астана уақытымен 08:35-тегі дерек бойынша 3,51%-ға өсіп, 72,50 долларды құрады. WTI маркалы мұнай 3,56%-ға қымбаттап, 69,09 доллар болды.
Неге мұнай қымбаттады?
Трамп Ресей президенті Владимир Путинге Украинадағы соғысты 10 күн ішінде тоқтатуды талап етті. Ол: «Бүгіннен бастап 10 күн есептеледі», – деп мәлімдеді. Сонымен қатар ол шикізат нарығының реакциясына алаңдамайтынын да ашық айтты.
Мұнай бағасының өсуіне бірқатар факторлар да әсер етіп отыр:
-
АҚШ пен ЕО арасындағы жаңа сауда келісімі;
-
Доллардың нығаюы;
-
Үндістан тарапынан мұнай импортының қысқаруы.
Барлығы бірігіп, нарықта сұраныстың артуы мүмкін деген үмітті күшейтіп, котировкаларды қолдап отыр.
Қазақстан үшін нені білдіреді?
Қазақстан – мұнай экспорттаушы ел. Сондықтан шикізат бағасының өсуі ел үшін оң көрсеткіш саналады. Мұндай жағдайда:
-
Мемлекеттік бюджет кірісі артады;
-
Сауда балансы жақсарады;
-
Ұлттық валютаға (теңгеге) қысым азаяды;
-
Ұлттық қорға түсетін қаржы көбеюі мүмкін;
-
Инфрақұрылымдық жобаларды іске асыруға мүмкіндік кеңейеді.
Айта кетейік, Қазақстанның 2025 жылғы бюджетінде мұнай бағасы барреліне 75 доллар деңгейінде жоспарланған. Сондықтан қазіргі жағдай бюджеттік болжамға жақын келіп отыр және ел экономикасына қосымша серпін беруі мүмкін.